کاوش موضوع توپولوژی
صفحه اصلی
توپولوژی
در ریاضیات، توپولوژی (به انگلیسی: Topology)، از واژهٔ یونانی τόπος، به معنای «جا»، «مکان»، و λόγος به معنای «شناسایی»، «مطالعه» و در مجموع به معنی «جایشناسی» یا «مکانشناسی» است. در پرندگان و جانوران به شناخت نام هر بخش از بدن بهطور دقیق و جزئی، شناخت یا نامگذاری «بخشهای مختلف بدن» گفته میشود. در ریاضی، به خواص هندسی اشیاء مربوط میشود که تحت تغییر شکلهای پیوسته چون کشیدگی، پیچش، مچاله کردن و خم کردن حفظ شده، اما تحت پارگی یا چسباندن حفظ نمیشوند.
یک فضای مکانشناختی مجموعهای مجهز به ساختاری است که به آن، مکانشناسی میگویند. این ساختار، امکان تعریف تغییر شکلهای پیوسته از زیر فضاها را داده و بهطور کلیتر، امکان تعریف تمام انواع پیوستگی را به ما میدهد. فضاهای اقلیدسی و بهطور کلیتر فضاهای متری مثالهایی از فضای توپولوژیاند.
تغییر شکلهایی که در توپولوژی مد نظر قرار میگیرند شامل همسان ریختی و هموتوپی میشود. خاصیتی که تحت چنین تغییر شکلهایی پایا میماند را خاصیت توپولوژی گویند؛ مثالهای مقدماتی چنین خواصی شامل این موارد میشود: بُعد، که امکان تمایز بین خط و سطح را میدهد؛ فشردگی، که امکان تمایز بین خط و یک دایره را میدهد؛ همبندی که امکان تمایز بین یک دایره و دو دایره مجزا را میدهد.
ایدههای پشت توپولوژی به زمان گوتفرید لایبنیز بر میگردد، او در قرن هفدهم میلادی ایدههایش در این زمینه را در قالب اصطلاحاتی چون geometria situs و analysis situs تصویرسازی ذهنی کرد. مسئله هفت پل کونیگسبرگ و فرمولهای چند وجهی لئونارد اویلر را میتوان با وجود عدم توافق کامل به عنوان اولین قضایای این حوزه از ریاضیات برشمرد. اصطلاح توپولوژی اولین بار توسط یوهان بندیکت لیستینگ در قرن نوزدهم میلادی معرفی شد، گرچه که تا دهه اول قرن بیستم، ایده یک فضای توپولوژی توسعه پیدا نکرد.... بیشتر در ویکی پدیا